便( ) 𠑇匜, 殷周金文集成10285,西周晚期 我義(宜)便(鞭)女(汝)千。 按: “鞭”之初文。
 𠑇匜, 殷周金文集成10285,西周晚期 乃便(鞭)千。
 上海博物館藏戰國楚竹書四·曹沬之陳35,戰國 毋辟(嬖)於便俾(嬖)。
 睡虎地秦墓竹簡·語書1,戰國至秦 古者,民各有鄉俗,其所利及好惡不同,或不便於民,害於邦。
 馬王堆漢墓帛書·戰國縱横家書,西漢 勺(趙)疑燕而不功(攻)齊,王使襄安君東,以便事也。
 馬王堆漢墓帛書·戰國縱横家書,西漢 足下雖怒於齊,請養之以便事。
 漢印文字徵 楊便。
 漢印文字徵 石便上印。
 漢印文字徵 左便印。
 肥致碑,東漢 孝萇爲君設便坐。
 趙儀碑,東漢 掾史許和、楊便。
 張玄墓誌,北魏 便是瑰寶相映,瓊玉參差。
 司馬遵業墓誌,北齊 刷羽將飛,便懷江海之誌;高鳴欲騁,即辯滅没之工。
 盧璠墓誌,唐 起歷險之壯心,佐便宜之新令。
 呼延章墓誌,唐 式記便房。
 鄭君妻万俟氏墓誌,唐 便習禪行。
 王協墓誌,唐 長便異度。 《説文》: “便,安也。人有不便,更之。从人、更。” 西周金文所見左从人, 右从 , 即初文“鞭”, 會鞭人之意, 爲鞭刑之“鞭”的本字。 楚簡所見鞭旁發生變形,作“ ”, 从又卞聲。 秦簡始, 从人、 更。 《説文》訓“安也”是假借義。又用作便利之“便”。後來追加革旁造爲“鞭”字表其本義,以“便”形專表假借義。
便★常◎常
表意,从人从更,更有改变义,人有不便而更之,表示使之安适,本义读biàn,安适,引申为便利、简易、粪便等;又读pián,用于“便宜”,价格低。 【辨析】 以“便”作音符构成的形声字一般读biɑn,但声调不同。biàn:缏∣biān:鞭。 便 (pián)人有不便則更之。 12.趣談“便”字便,金文像以鞭抽人,因聲借爲順便。
便 金文; 篆biàn,pián[亻(人,意符)+更(金文是”以手執鞭,意符)→便(《説文》:“便,安也。有人不便更之。從人更。”不確。唐蘭認爲金文像手持鞭鞭打人之背形。“便”爲“鞭”本字。借爲便利〈方便,輕便〉,引申爲方便的時候,或順便的機會〈便車,便宜〉。行行方便〈大便,小便〉。不按正規〈便衣,便條,便飯〉。通“就”〈一學便會,一問便知〉。)] [西漢] 劉向《戰國策·趙策四》:“衣服使之便於體,膳啖(dàn同啗)使之嗛(xián同銜,含於口)”(衣服適合身體,食物適合口味。) [明] 施耐庵《水滸傳》(第三九回):“好歹只顧拿來,便走不動,扛也扛將來。” 便(9画) ❶biàn ❷pián
 【提示】更,中间一横宋体与两边相接,楷体与两边相离。 *便biàn9画 人部 (1) 方便;没有困难或阻碍;容易达到目的: ~门|轻~|请~|不~|~于操作。 (2) 适宜的时候或机会: ~中|得~|顺~|因利乘~。 (3) 简易的;非正式的: ~衣|~餐|~条儿。 (4) 排泄屎尿: ~桶|~秘|~血。 (5) 屎;尿: 排~|粪~。 (6) 副词。就: 有空~去|一学~会|这个院子~是我们杂志社。 (7) 连词。表示假设的让步: 时间订好了,~是下雨也不能不去。 另见pián(310页)。
*便pián9画 人部 (1) 【便便】形容肥胖: 大腹~。 (2) 【便宜】(—·yi) 1. 价钱低。 2. 不该得到的利益: 占~。 3. 使得到便宜: ~了他。 另见biàn(24页)。 |