廉( ) 睡虎地秦墓竹簡·語書7,戰國至秦 若弗智(知),是即不勝任、不智殹(也); 智(知)而弗敢論,是即不廉殹(也)。
 居延新簡EPT40.40,西漢 𨼾卒廉巨。
 司徒袁安碑,東漢 永平三年二月庚午以孝廉除郎中。
 郃陽令曹全碑陽,東漢 故集曹史高廉□吉千。
 雁門太守鮮于璜碑陽,東漢 孝廉君之孫。
 元尚之墓誌,北魏 竫莫不典,動皆禮制,雅尚廉約,不恥裘弊。
 元襲墓誌,北魏 君稟和氣象,鍾美川岳,廉貞孝友,因心自得。
 蕭瑒墓誌,隋 信友廉財之風。
 張濤妻禮氏墓誌,隋 授廉州廉平縣。
 史思禮墓誌,唐 以廉正居官。
 李敬墓誌,唐 廉停務。
 盧璠墓誌,唐 廉使副丞相河東裴公悼公懿跡之不可追也。
 嚴識玄墓誌,唐 舉孝廉。
 戴令言墓誌,唐 爲廉察者所薦。 《説文》: “廉,庂也。从广兼聲。”
廉★常◎常
lián形声,从广(yǎn),兼声,本义为堂屋的侧面。堂屋的侧面有棱角,故引申为品行方正,有操守,又引申为廉洁不贪、(价钱)低等。 【辨析】 以“廉”作音符构成的形声字一般读lián:镰、濂、臁、蠊。 兼·廉jiān·lián (甲) 兼,会意字,甲骨文有两个“禾”字,一个“手”字(“又”,隶书改写为“彐”),意思是一手拿两禾,故一身二任谓之“兼职”。作为形符、意符生成的字有廉、赚,作声符生成的字有: jiān 缣(缣帛) 蒹(蒹葭) 鹣(鹣鲽) 搛(搛菜) qian 阴平:谦(谦虚) 磏(大磏,地名,在贵州) 上声:嗛(猴鼠之类的颊囊) 去声:歉(本义为“吃不饱”,歉收) 慊(不满;另读qiè,满足) xián 嫌(嫌疑) 廉(lián),会意字,“广”表示房间,“兼”两墙相接的意思。“边谓之廉,角谓之隅。”(《九章算术》)故有“廉隅”之说。“廉隅”喻指端方不苟的品行。古人要求知识分子“近文章,砥厉廉隅”(《礼记·儒行》)。“廉”与“敛”谐音。“廉,敛也。自检,敛也。”(《释名》)故“廉”就是正直,自律,不贪污。作声符有时省去“广”,写作“兼”,生成的字有: lián 镰(镰刀) 濂(水名。濂江,在江西;濂溪,在湖南) 磏(一种磨刀石,引申为“磨炼”) 臁(小腿的两侧) 蠊(虫名) 鬑(“为人洁白皙,鬑鬑颇有须。”——《陌上桑》) 相关链接 “兼”有倍的意思,如“日夜兼程”。“赚”(zhuàn)钱,买卖两得利之意,属会意字。又读为zuàn。
122.趣談“廉”字廉,像掛在門口的門簾,因聲借爲廉潔字。方正而透明。
廉 金文; 篆lián[广(房屋,意符)+兼(聲意符,像草簾)→廉(《説文》:“廉,仄(zè)也。從广,兼聲。”廉,簾本字,本指用竹、葦等編成的遮蔽門窗的用具,借指品行方正〈廉潔,廉正〉。又引申爲便宜〈價廉〉。)] [西漢] 司馬遷 《史記·樂書》:“廉直經正,莊誠之音作,而民肅敬。”(當廉正莊嚴慎重的音樂流行時,人民一定肅然而恭敬。) 許地山《歸途》:“没廉恥的事情,若不是爲饑寒所逼,誰願意幹呢?” *廉〔亷 〕lián13画 广部 (1) 不贪;不损公肥私: ~洁|~政|~耻|~正|清~。 (2) 便宜;价钱低: ~价|低~|价~物美。 |