本( ) 本鼎,殷周金文集成2081,西周中期 本肈(肇)乍(作)寶鼎。
 古錢大辭典963,戰國 本。
 郭店楚墓竹簡·成之聞之10,戰國 不求者(諸)丌(其) (本)而 (功)者(諸)丌(其)末, 弗得𢚝(矣)。
 上海博物館藏戰國楚竹書一·孔子詩論16,戰國 見丌(其) (美)必谷(欲)反一本。
 上海博物館藏戰國楚竹書三·中弓23,戰國 夫行, 巽𠌶(華) (學) (本)也。
 上海博物館藏戰國楚竹書·一孔子詩論5,戰國 以爲丌(其) (本)。
 郭店楚墓竹簡·語叢一49,戰國 又(有) (本)又(有)卯。
 行氣玉佩銘,戰國 天, 其 (本)才(在)上。
 睡虎地秦墓竹簡·秦律十八種38,戰國至秦 其有本者。
 馬王堆漢墓帛書·養生方,西漢
本二斗半。
 漢印文字徵 尹本之印。
 西嶽華山廟碑陽,東漢 乃案經傳所載,原本所由,銘勒斯石,垂之于後。
 寇演墓誌,北魏 太夫人天水楊氏,父壽,本州都别駕。
 穆亮墓誌,北魏 内殖德本,外延袞命。
 任軌墓誌,隋 參軍藉三略之權,食貨資八政之本。
 吴嚴墓誌,隋 家本安陵。
 司馬寔墓誌,唐 本州刺史,東道大行臺。
 萬壽寺記,唐 漢長安城,本秦離宫也。 《説文》: “本, 木下曰本。 从木, 一在其下。 , 古文。 ” “本”是個指事字。“木”下一點表示根之所在。金文形體以圓點表示樹根之所在,戰國文字承襲金文,圓點换爲圓圈、横筆,秦簡、漢簡保留了戰國文字形體特點。戰國文字中下加“臼”,這一形體可能就是《説文》古文作“楍”的源頭。郭店楚簡又有下从䖵的寫法。 楷書寫法中, 有時一豎斷開, 成从大、 十。 “本”在實物文字中一般都表示根本、根基、基礎。
本★常◎常
běn表意,金文、小篆从木,下加一短横表示根部的位置,隶定为“本”。本义为树木或草的根部,引申为事物的根源、中心的、主要的、本来、原来、自己方面的、版本、底本、册子等。 【辨析】 ❶以“本”作音符构成的形声字一般声母为b,但韵母不同。běn:苯∣bèn:笨∣bō:钵。 ❷本/末 这两个字是反义词,“本”指下边的树根,“末”指上边的树梢;“本末倒置”指把主要的和次要的弄颠倒了,“舍本逐末”指放弃根本的,追求细枝末节或次要的。 ❸本/根 见125页“根”。 ❹本/该 见116页“该”。 本běn指事字,甲骨文、金文为“木”字下部加三点,小篆变为一横,都是指树木根部之所在,与“末”相对。作声符生成的字有: ben 上声:苯(甲苯) 去声:笨(笨拙) bō 钵(衣钵) 本běn(5画)
 【提示】中间是竖,不是竖钩。 *本běn5画 一部 (1) 草木的根或茎: 草~植物|木~植物|无源之水,无~之木。 (2) 事物的基础或主体(跟“末”相反): 基~|~末倒置|立国之~。 (3) 事物的根源: 根~|忘~。 (4) 原来的;固有的: ~来|~色|~能|~性。 (5) 自己方面的: ~人|~校|~国|~身。 (6) 现今的: ~年|~月。 (7) 根据;按照: ~着政策办事|这句话是有所~的。 (8) 原有的资金: ~钱|成~|一~万利。 (9) 版本: 抄~|刻~|古~|善~。 (10) 封建时代臣下奏事的文书: 修~|奏~|参了一~。 (11) 册子: ~子|书~|账~|笔记~。 (12) 演出的底本: 话~|剧~。 (13) 副词。原来: 其实地上~没有路,走的人多了,也就成了路。 (14) 量词。用于书籍簿册或戏剧、影片的分段等: 一~书|头~《西厢记》|这部电影是十四~。 |