歸( ) 甲骨文合集4268,殷 乙亥卜,永,貞令戉來歸。三月。
 甲骨文合集5195,殷 貞王歸。
 甲骨文合集5192,殷 貞王歸。
 毓祖丁卣,殷周金文集成5396,殷
(歸) (福) (于)我多高此山。
 令鼎,殷周金文集成2803,西周早期 王歸(歸)自 (諆)田。
 䓣簋, 殷周金文集成4195, 西周中期 王命䓣眔弔(叔) 父歸(饋)吴 (姬) (飴)器。
 不其簋,殷周金文集成4328,西周晚期 余來 (歸) (獻)禽。
 乖伯歸夆簋,殷周金文集成4331,西周晚期
(歸)夆𠀠(其)邁(萬)年日用亯(享)于宗室。

季伯歸鼎, 殷周金文集成2644,春秋早期
季之白(伯) (歸) 用𠀠(其)吉金。
 歸父敦,文物1985年06期,春秋 魯子中(仲)之子 (歸)父爲𠀠(其)譱(膳) (敦)。
 齊大宰歸父盤,殷周金文集成10151,春秋
(齊)大宰 (歸)父 爲 (己) (沬)盤。
 上海博物館藏戰國楚竹書一·孔子詩論10,戰國 《鵲樔(巢)》之歸、《甘棠》之保(報)、 《緑衣》之思、 《 =(燕燕)》之情害(曷)?
 上海博物館藏戰國楚竹書三·周易50,戰國
  (漸):女䢜(歸)吉,利貞。
 睡虎地秦墓竹簡·秦律十八種104,戰國至秦 其或叚(假)公器,歸之,久必乃受之。
 睡虎地秦墓竹簡·秦律雜抄35,戰國至秦 冗募歸,辭曰日已備,致未來,不如辭,貲日四月居邊。
 秦印文字彙編 王歸。
 秦印文字彙編 馬歸。
 張家山漢簡·二年律令19,西漢 事已輒收臧(藏)。匿及弗歸,盈五日,以律論。
 郃陽令曹全碑陽,東漢 攻城野戰,謀若涌泉,威牟諸賁,和德面縛歸死。
 朝侯小子殘碑,東漢 每休歸,在家匿廉。
 北海相景君碑陽,東漢 璽追嘉錫,據北海相。部城十九,鄰邦歸向。
 衛尉卿衡方碑,東漢 歸來洙泗,用行舍臧。
 淳于長夏承碑,東漢 羔羊在公,四府歸高,除淳于長。
 雁門太守鮮于璜碑陰,東漢 以病去官,廿有餘,年踰九九,永歸幽廬。
 漢印文字徵 漢歸義夷仟長。
 漢印文字徵 歸阜。
 漢印文字徵 歸趙侯印。
 漢印文字徵 楊旂歸書。
 漢印文字徵 歸義長印。
 漢印文字徵補遺 漢歸義賨邑侯。
 石尠墓誌,晉 于時内外,莫不歸當。
 慈慶墓誌,北魏 寔亦直道之所依歸,慈誠之所感結也。
 檀賓墓誌,北魏 君識否泰於將來,鑒安危於未兆,知雲臺將崩,葦巢難固,遂同裴氏送城歸魏。
 元誨墓誌,北魏 宗伯任重,事歸賢戚。
 元譚妻司馬氏墓誌,北魏 夭夭攸歸,祁祁是矚,麗矣若神,温其如玉。
 竇泰墓誌,北齊 世載有歸,名賢閒起。
 符盛及妻胡氏墓誌,隋 春秋八十有一,仁壽四年七月七遘疾,歸義鄉第。
 關明墓誌,隋 幽路長歸,昭途永背。
 郭休墓誌,隋 是非莫關於口,喜愠不形於色。
 任軌墓誌,隋 並當世指南,一時規矩,家風不墜,仁德所歸。
 封忠簡妻王楚英墓誌,隋 德音空在,朝雲不歸。
 楊厲墓誌,隋 遂以難覯,餞君悲别,不共君歸。
 李神符碑,唐 景皇帝功高定霸,珪瓚攸歸;鄭孝王業盛經邦,舟驥斯在。
 屈突通墓誌,唐 東遊靡歸,酷深於秦帝。
 張休光墓誌,唐 馬革來歸,果效班超之願; 家成忠孝,遥徵卞壺之名。
 沈知敏墓誌,唐 以天寶二年歲次辛未五月己亥朔十一日己酉,歸窆于洛陽平陰縣邙山之原。
 潘基墓誌,唐 方當剋享百年,光膺五福,豈謂東川迅邁,西轡不停,遽發高堂,言歸厚夜。
 蔣氏子墓誌,唐 明年秋,始以其櫬歸于邙阜,未至而司馬亦弃養于家。
 張審文墓誌,唐 爰自嶺表,扈從歸洛,湖山數千里,號慟不絕聲。
 王嵩墓誌,唐 掩櫬東國,歸祔南蠻,泉芳猷永,壙户深寒。
 石經周易,唐 不克訟,歸而逋。 《説文》: “歸, 女嫁也。 从止, 从婦省, 𠂤聲。 , 籀文省。 ” 許慎分析小篆字形可從。 因是出嫁, 故从止; 又从婦省; 聲旁爲𠂤。 籀文無聲符。也有研究者認爲,甲骨文以 “帚”爲 “婦”,所以 “歸”字所从的就是 “婦”,非 “婦省”。 甲骨文从帚(婦)𠂤聲。 金文或在甲骨文基礎上增止旁、 彳旁或辵旁。 卜辭“王歸”用歸來義。 金文又借爲 “饋”, 如䓣簋: “王命䓣眔弔(叔) 父歸吴 (姬) (飴)器。”文獻本義用法例子, 如 《詩經·周南·桃夭》: “之子於歸, 宜其室家。”朱熹 《集傳》: “婦人謂嫁曰歸。” 有一種不同觀點: 卜辭和銘文 “歸”字均不用出嫁義,而皆有用歸來義,故“歸”本義可能是歸來。 字从𠂤(甲金文用爲軍旅之“師”)从帚, 會軍隊掃除敵人而歸之意。
歸 (guī)女嫁也。从止,从婦省,𠂤聲。 |