正( ) 甲骨文合集6307,殷 貞乎正𢀛方。
 甲骨文合集5354,殷 貞王亡不正。
 甲骨文合集15478,殷 貞用嵗于……正。
 二祀 其卣, 殷周金文集成5412,殷 才(在)正月遘 (于) (妣丙)彡(肜)日大乙爽。
 正觚,殷周金文集成6636,殷
(正)。
 伯姜鼎,殷周金文集成2791,西周早期 隹(唯)正月既生霸庚申。
 九年衛鼎,殷周金文集成2831,西周中期 隹(唯)九年正月既死霸庚辰。
 師酉簋,殷周金文集成4288,西周中期 隹(唯)王元年正月。
 梁其鐘,殷周金文集成187,西周晚期 天子 事(使) (梁)𠀠(其)身邦君大正。
 陳侯鼎,殷周金文集成2650,春秋早期 隹(唯)正月初吉丁亥。
 庚兒鼎,殷周金文集成2715,春秋中期 隹(唯)正月初吉丁亥。 按: “正”上部横畫之上加一短横,爲 《説文》古文“ ”、“ ”所本。
 姑馮𠯑同之子句鑃, 殷周金文集成424,春秋晚期 隹(唯)王正月 (初)吉丁亥。
 禾簋,殷周金文集成3939,春秋晚期 隹(唯)正月己亥。
 中子化盤,殷周金文集成10137,春秋 中子化用保楚王,用正(征)梠(莒)。 按: 反向書寫。
 正昜鼎,殷周金文集成1500,戰國晚期 正昜。
 古璽彙編1397,戰國 宋正。
 古璽彙編5095,戰國 正。
 古璽彙編4371,戰國 正行。
 古璽彙編295,戰國 勿正關鉨。
 郭店楚墓竹簡·老子丙3,戰國 邦𧱌(家)緍(昏)亂, 安又(有)正臣。
 郭店楚墓竹簡·語叢一60,戰國 正(政)不達 (文), 生虖(乎)不達其 (然)也。
 郭店楚墓竹簡·語叢三2,戰國 父亡亞(惡),君猷(猶)父也,其弗亞(惡)也, 猷(猶)三 (軍)之旃也,正也。
 睡虎地秦墓竹簡·效律3,戰國至秦 衡石不正,十六兩以上,貲官嗇夫一甲; 不盈十六兩到八兩,貲一盾。
 秦印文字彙編 正行。
 居延新簡EPT59.205,西漢 亖年正月。
 桐柏淮源廟碑,東漢 南陽守中山盧奴□君,處正好禮,尊神敬祀。
 豫州從事尹宙碑,東漢 州辟從事,立朝正色,進思盡忠。
 史晨後碑,東漢 蕩邪反正。
 晉皇帝三臨辟雍皇太子再莅盛德頌陽,晉 是時正朔未加于華陽,王教不被于江表。
 元敷墓誌,北魏 甫齡六十,以正光三年二月廿二日,終於治所。
 元悌墓誌,北魏 優遊書圃,敖翔子集。刊彼己亥,正兹省立。
 長孫囧墓碑額,東魏 魏故大中正長孫公墓銘。
 李挺墓誌,東魏 方登正鉉,永調玉爥,豈言報施,曾不憖留。
 關明墓誌,隋 方略義正,名顯前朝,而天不報善,奄然歸化。
 王震墓誌,唐 簪白筆而坐風臺,共推剛正; 揮赤管而臨粉署,譽重彌綸。
 史懷訓墓誌,唐 夫人頓丘李氏,隋兵部尚書圎通之孫,唐司農正卿孝崇之女。
 董本墓誌,唐 若夫保姓受氏,封建肈於鬷川;服冕乗軒,正直光乎晉史。
 李壽墓誌,唐 大唐故宗正卿右翊衛大將軍河北道行臺左僕射左武衛大將軍玄戈軍將開府儀同三司上柱國司空公淮安靖王墓誌。
 張玄封墓誌,唐 清以勵己,正以當官。
 玄秘塔碑,唐 空門正闢,法宇方開。 《説文》:“正, 是也。 从止, 一以止。 凡正之屬皆从正。 , 古文正从二。 二,古上字。 , 古文正从一、 足。 足者亦止也。 ” 甲骨文从止从丁(城邑之象形),意爲腳走向某地,本義爲行。引申而有“征伐”義。“征”、“𨒌”乃其後起加旁分化字。 西周金文或將所从的 “丁”填實, 或直接簡化爲一横,演變成後來的小篆字形。 卜辭中 “正”可作祭名,也用於表達征伐義,而 “正月”指一年的首月。西周金文中有用於 “官長”義者,如盂鼎 “殷正百辟”。簡帛材料中或借爲 “政”。 春秋戰國時期, 喜在 “正”上部横畫之上加一短横, 此爲 《説文》古文 “ ”、“ ”所本。 又, 中子化盤和秦印 “正”反向書寫, 仍爲 “正”, 不爲 “乏”。
正★常◎常
表意,甲骨文、金文1上象城邑形,下从止,止为脚趾,表示去征伐敌方的城邑;金文2、小篆把城邑形简省为一横,隶定为“正”。本义读zhēnɡ,征伐(是“征”的本字),假借为正月,农历每年的第一个月;又读zhènɡ,引申为不偏斜、位置或时间在中间的、正面(片状物露在外面的)、合乎规则的、纯正的、基本的、主体的、使不歪斜、纠正、副词(表示动作或状态在进行或持续中,也表示恰好,不多不少,不早不晚)等。 【辨析】 ❶以“正”作音符构成的形声字读音不同。zhènɡ:证、政、症∣zhēnɡ:征、怔、钲∣zhěnɡ:整∣ɡānɡ:罡。 ❷正/在 这两个字都用于副词,表示动作或状态在进行或持续中,区别在于:a.“正”侧重指时间,如“他正看电视呢”“外边正下雪”;“在”侧重指状态,如“小鸟在天上飞”“时代在前进”。b.“在”可以表示反复进行或长期持续,如“经常在怀念”“一直在寻找”;“正”不能这样用,如不能说“经常正怀念”“一直正寻找”。 正zhèng (甲) 会意字。甲骨文,下为“止”,表示行进;上为一个圆(圈或点),表示前进的方向,引申为目标。也可认为“止”字上的圆表示太阳。太阳当头,日影在脚下,正午时分,引申为不偏不斜。作声符生成的字有: zheng 阴平:征(征求意见) 症(症结) 钲(古代军用打击乐器) 上声:整(整齐) 去声:政(政府) 证(证明) 症(症状) 怔(发呆的样子) 相关链接 “正”也是古代射箭的靶子。“终日射候,不出正兮。”(《诗·齐风·猗嗟》)“正”之反为“乏”。如果“止”字上的圆点表示“中”,那么,“止”(之)字之上的一“丿”表示“偏”。(参见“乏”字条)
正(5画) ❶zhēng ❷zhèng
 *正zhēng5画 一部 正月,夏历一年的第一个月: 新~。 另见zhèng(516页)。
*正zhèng5画 一部 (1) (位置、方向)不偏不斜: ~南|房子朝向不~|身~不怕影斜。 (2) 特指位置在中间的、主要的: ~门|~房|~殿。 (3) 公平;不偏私: ~派|刚~。 (4) 合乎法度、规矩、事理等: ~理|~楷|~确|~点到达。 (5) 图形的各边长度和各角的大小都相等的;立体的各多边形都是正多边形而且都相等的: ~方形|~六面体。 (6) (色、味)纯,不掺杂别的成分: ~黄|味道不~。 (7) 嫡传的或出于本源的: ~统|~宗。 (8) 相对的两面中居于主要或积极地位的: 1. 与“反”相对: ~面|~比。 2. 与“副”相对: ~本|~职。 (9) 使方向、位置、思想作风等端正;把错误的改为正确的: ~骨|~误|纠~|~人先~己|~了~帽子。 (10) 副词。 1. 表示巧合。恰好;刚好: ~中下怀|大小~合适|时钟~打十二点。 2. 表示动作在进行或状态在持续: 老师~上课|外面~下着雪。 3. 加强肯定语气: 问题~在这里。 (11) 姓。 另见zhēng(515页)。 |